موضوع عام: سیاست خارجی جمهوری اسلامی
موضوع خاص: راهپیمایی اربعین
نام شبهه‌کننده: احد قربانی دهناری
منبع انتشار شبهه: سایت ملیون ایران: http://www.melliun.org
هدف‌های احتمالی: متهم‌ساختن روحانیون شیعه به فریبکاری و خرافه‌سازی، متهم‌ساختن جمهوری اسلامی به مناسک‌سازی و اختلاف‌افکنی میان مسلمانان، اعتبارزدایی از مراسم اربعین، سست‌کردن انگیزه‌های مردم برای شرکت در راهپیمایی اربعین.
متن شبهه:
۱. سیاست‌گذاران کلان جمهوری اسلامی، آخرین دستاوردهای علوم و فناوری را دنبال می‌کنند، اما نه برای بکارگیری این دستاوردها در جهت ارتقای دانش سیاسی و اجتماعی و فرهنگی مردم و رفاه عمومی توده‌ها، بلکه برعکس با آگاهی از سازوکار این دستاودهای بشری، در جهت عقب‌نگهداشتن فرهنگ و آگاهی توده‌ها و پائین نگهداشتن سطح رفاه آن‌ها تلاش می‌کنند. در تبلیغات جمهوری اسلامی، میزانِ رشد کشور، بالا رفتن قدرت خرید توده‌ها، بهبود سطح رفاه مردم، رشد تولید صنعت داخلی، کشاورزی و دام‌پروری یا تعدادِ سند ثبت اختراع (Patent) و… نیست؛ میزان رشد کشور، شرکت در راهپیمائی اربعین و سر و سینه زدن در ماه محرم است!
۲. جمهوری اسلامی می‌داند که چقدر برای آن‌ها خطرناک است که شناخت حسی مردم، به شناخت علمی، ارتقاء پیدا کند! چقدر خطرناک است مردم به جای احساسات، با خرد، داوری کنند! از این رو همه توانِ برنامه‌ریزی و تدارکاتی خود را در احساسی و سطحی‌نگداشتن مردم به کار می‌گیرد!
۳. جمهوری اسلامی برای عزیزانی که خانه‌های آن‌ها در سیل و زلزله نابود شد، برنامه‌ای ندارد. به مردم محروم می‌گویند امکانات نداریم، ولی میلیاردها تومان برای این راهپیمائی نمایشی سرمایه‌گذاری می‌کنند! هنوز در آق‌قلا مسیرهایی است که درست نشده، هنوز در سر پل ذهاب زلزله زدگان سرپناه ندارند.
برای میلیون‌ها جوان بیکار تحصیلکرده برنامه‌ای ندارند!
برای کارخانه‌هایی یکی بعد از دیگری تعطیل می‌شوند، برنامه‌ای ندارند!
برای بهبود زندگی میلیون‌ها خانواده که زیر خط فقر زندگی می‌کنند و خرید گوشت برای آن‌ها آرزوی دست‌نایافتنی است، برنامه‌ای ندارند!
برای مفاسد روزافزون اقتصادی که اعتماد و امید مردم را کاملن نابود کرده است، برنامه‌ای ندارند!
برای ناهنجاری‌های اجتماعی، اعتیاد، دزدی، رشوه و خشونت‌ها و افزایش صعودی پرونده‌های دادگاه‌ها برنامه‌ای ندارند!
برای محیط زیست، آلودگی روزافزون خاک و آب و هوا، برای منابع آب زیرزمینی و جنگل‌های کشور که هر روز کاهش می‌یابد، برنامه‌ای ندارند!
برای هزاران نفر کودکان کار برنامه‌ای ندارند!
برای هزاران نفر کارتن خواب برنامه‌ای ندارند!
برای هزاران خانه کاهگلی و کپری برنامه‌ای ندارند!
برای هزاران مادر و زن خودفروش برنامه‌ای ندارند!
برای هزاران پدر کلیه‌فروش برنامه‌ای ندارند!
برای ….
ولی برای راهپیمائی اربعین برنامه‌ها دارند!
۴. جمهوری اسلامی، هرگز امکان بازیچه قراردادن مردم را در جنگ‌های فرقه‌ای و مذهبی از دست نمی‌دهد. اصلی‌ترین هدف جمهوری اسلامی تبدیل اربعین به مانور سیاسی شیعه و دامن زدن به جنگ شیعه و سنی و ساختن اهرمی برای قدرت‌نمایی در منطقه در مقابل کشورهای رقیب، خصوصا عربستان سعودی و متحدانش است. به‌همین‌جهت در سال‌های اخیر، نظام همه تلاش تبلیغاتی، تدارکاتی و یارانه‌ای مستقیم و غیرمستیم خود را صرف افزودن جمعیت زایران ایرانیِ و عراقی اربعین کرده است. مانور اربعین، ستاد تبیلغات جمهوری اسلامی در کشور عراق است!
پاسخ اجمالی:
۱. مراسم اربعین هم از لحاظ شکل و هم از لحاظ محتوا، مراسمی کاملا مردمی و برخاسته از عشق و بصیرت دینی شیعیان است. شکل و محتوای مراسم اربعین به گونه‌ای است که انگاره دخالت دولت‌های عراق و ایران در مراسم را نفی می‌کند. اصل مراسم اربعین در کشور عراق برگزار می‌شود و ادعای بهره‌برداری سیاسی جمهوری اسلامی از این مراسم، واقع‌بینانه نیست. البته جمهوری اسلامی ایران نظامی برخاسته از تفکر دینی است و همواره در پی تقویت، گسترش و تحکیم ارزش‌های اسلامی است و در این راستا از همه ظرفیت‌های مناسب استفاده می‌کند. اما بهره‌برداری‌سیاسی به معنای استفاده ابزاری برای حفظ قدرت سیاسی گروه‌های خاص سیاسی، ادعای بی‌اساسی است. کسانی که یکبار به این مراسم رفته باشند، به روشنی مشاهده می‌کنند که در کنار موکب‌هایی که برخی از نهادهای فرهنگی جمهوری اسلامی برای ارائه تسهیلات به زائران برپا کرده‌اند، گروه‌ها، فرقه‌ها، طیف‌ها و جریان‌های گوناگون مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عراقی و غیرعراقی هم حضور چشمگیر داشته و به معرفی و تبلیغ نظرات و ایده‌های خود مشغول‌اند. پیچیدگی، تنوع و تکثر عوامل انسانی در خلق مراسم رابعین به قدری است که زمینه بهره‌برداری یک گروه یا یک جریان یا یک دولت خاص را ناممکن می‌کند.
۲. القای این شبهه که جمهوری اسلامی در پی بهره‌برداری سیاسی از مراسم اربعین است، نوعی فرافکنی است. دشمنان جمهوری اسلامی که خود همه چیز را از دریچه منافع سیاسی می‌بینند و از همه ظرفیت‌های فرهنگی، ورزشی، اقتصادی و غیره برای پیشبرد منافع سیاسی نامشروع خود بهره‌برداری می‌کنند، همواره جمهوری اسلامی را به بهره‌برداری سیاسی از مسائل فرهنگی و مذهبی متهم می‌کنند.
۳. اصطلاح «بهره‌برداری سیاسی» امروزه مشترک لفظیِ میان بهره‌برداری سیاسی مشروع و نامشروع است. بهره‌برداری سیاسی از نگاه غرب، یعنی گسترش و تقویت قدرت نامشروع و در نگرش نظام اسلامی، یعنی هدایت منابع مادی و معنوی جامعه برای تحقق جامعه انسانی سالم و متعالی و رشد همه جانبه انسان‌ها است. اگر از این زوایه به مسأله بنگریم، قابل‌انکار نیست که جمهوری اسلامی همواره در صدد بهره‌برداری مشروع سیاسی از مسائل گوناگون در جهت گسترش، تعمیق و تحکیم فرهنگ اسلامی بر محور قرآن و اهل‌بیت علیهم السلام است.
۴. جمهوری اسلامی ایران نظامی مبتنی بر اعتقاد و اعتماد مردم مسلمان ایران است و تاکنون بر همین اساس استمرار یافته است. با وجود مشکلات و کاستی‌های متعدد در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و وجود برخی از سوءمدیریت‌ها و نفوذ برخی از افراید نالایق و خرابکار به بدنه تصمیم‌گیر و اجرایی کشور، اکثر مسؤولان و مدیران نظام اسلامی، افرادی صادق، مردمی و متعهد به ارزش‌های دینی و ملی بوده و تلاش شبانه‌روزی آنان برای رفع مشکلات و کاستی‌ها و نیز سرعت گرفتن پیشرفت مادی و معنوی کشور، دلیل روشنی بر اهتمام و تعهد به اسلام و ایران است. مشکلات سیاسی و اقتصادی در همه کشورها وجود دارد. صِرف وجود مشکلات، نشانه ناکارآمدی و بی‌برنامه‌بودن نظام سیاسی یا بی‌اعتنایی مسؤولان به منافع کشور نیست. مشکلات، علل و عوامل گوناگونی دارد؛ برخی سیاسی، برخی طبیعی و برخی فراگیر و جهانی است. تبلیغ این انگاره که «مشکلات موجود در کشور، نشانه ناکارآمدی و فقدان برنامه و راهبرد اندیشیده شده است»، نادیده انگاشتن تلاش‌ها و خدمات نظام اسلامی است و القای اینگونه شبهات اگر از روی شیطنت و فتنه‌انگیزی نباشد، از غفلت و کم‌اطلاعی گوینده ناشی می‌شود.
منابع جهت مطالعه بیش‌تر:
طاهرزاده اصفهانی، اصغر، اربعین حسینی، امکان حضور در تاریخی دیگر، گروه فرهنگی المیزان، انتشارات لب‌المیزان.
محمد حسین راجی، صعود چهل ساله، مشهد، نشر اندیشکده سعداء.
مؤذنی، علی، کتاب داستانی احضاریه، نشر اسم.
امجدی، کیوان، کتاب داستانی، ستون ۱۴۵۳، نشر فرهنگ اندیشه.
والایی، علی اکبر، کتاب داستانی عمود ۱۴۰۰، نشر احیا.
حسینی نسب، احسان، کتاب داستانی به سفارش مادرم، انتشارات به نشر.
جوادی یگانه، محمدرضا، روایت پیاده‌روی اربعین: روایت مردم‌شناسانه و جامعه‌شناختی از پیاده‌روی اربعین، مرکز پژوهش‌های فرهنگ، هنر و ارتباطات.
ایده‌هایی برای مقابله:
ساخت پادکست‌هایی از سخنرانیهای ناب درباره فلسفه زیارت اربعین و راهپیمایی آن، ساخت عکس‌نوشت‌هایی از علل و آثار مراسم اربعین و زیارت مراقد ائمه علیهم السلام، مقالات ترویجی و تحلیلی درباره فلسفه و زمینههای اربعین و زیارت، ساخت و انتشار مستندها، فیلم‌ها، کلیپ‌ها، کتاب‌ها و بروشورهای گوناگون در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی – امنیتی درباره خدمات جمهوری اسلامی به کشور و ملت ایران، نشر روایت‌های جذاب درباره مدیران صادق و لایق جمهوری اسلامی از ابتدا تاکنون و معرفی مدیران فاسد و نالایق و نحوه برخورد نظام با آنان.
